کد مطلب:16728 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

چرا شيعه بر خاك سجده مي كند؟

در روايت آمده است كه در زمان پيامبر(ص) همه بر خاك كف مسجد النبي سجده ميكردند و براي عدم تأذي از خشونت سنگريزهها و نيز براي تسطيح آن ماسه نرم ريخته بودند نيز براي جلوگيري از سوزش در تابستانها در محل سجده حصير ميگذاشتند. اين مطلب با مباني فقهي اماميه نيز كاملاً سازگار است. زيرا مهر از نظر فقهي موضوعيت ندارد. بلكه تسهيل كننده دسترسي به خاك است. در روايت صحيحه هشام بن حكم كه همه فقها طبق آن فتوا دادهاند آمده است: انه قال لابي عبدالله(ع) : اخبرني عما يجوز السجود عليه و عما لايجوز قال: السجود لايجوز الا علي الارض او علي ما انبتت الارض الا ما اكل او لبس. فقال له: جعلت فداك ما العله في ذلك؟ قال: لان السجود خضوع لله عزوجل فلا ينبغي ان يكون علي ما يوكل و يلبس. لان ابنا الدنيا عبيد ما ياكلون و يلبسون. و الساجد في سجوده في عباده الله عزوجل فلا ينبغي ان يضع جبهته في سجوده علي معبود ابنا الدنيا الذين اغتروا بغرورها ؛ هشام از حضرت اباعبدالله - امام صادق(ع) پرسيد: مرا آگاه ساز بر چه سجده رواست و بر چه ناروا؟ فرمودند: سجده تنها بر زمين و آنچه ميرويد جايز است جز آنچه كه پوشيدني و خوردني است.
باز پرسيد: فدايت شوم فلسفه آن چيست؟ فرمودند: زيرا سجده خضوع در پيشگاه خداوند عزّوجل است. پس نشايد كه بر پوشيدني و خوردني انجام گيرد. زيرا دنيا گرايان بنده خوردنيها و پوشيدنيهايند و سجدهگر در سجدهاش خداي را پرستشگر است. لاجرم نشايد كه پيشاني خود بر معبود دنياگرايان - كه فريفته فريبايي آنند - بسايند)، (وسائل الشيعه ج3 باب 1 از ابواب مايسجد عليه)
در مورد مهر هم - چنان كه قبلا گفته شد - خود مهر موضوعيت ندارد. بلكه براساس روايات معصومين(ع) - كه جميع علماي شيعه طبق آن فتوا دادهاند - سجده بايد برزمين و روييدنيهاي زمين غير از خوردنيها و پوشيدنيها باشد و سجده. برخاك و زمين يا سنگ و امثال آن نهادن كافي است، ولي بدان جهت كه از نظر فقه شيعه سجده بر تربت امام حسين(ع) استحباب دارد براي تسهيل در دسترسي به خاك و تربت مهر ساخته شده است.
جهت اطلاع بيشتر ر.ك:
1 - اسرارالصلاة امام خميني
2 - پرواز در ملكوتامام خميني
3 - آداب الصلاةملكي تبريزي